ਸਰਾਧ ਪੁੰਨਿਆ ਭਾਦਰਪਦ ਮਹੀਨੇ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ 29 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਪੂਜਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਪੂਰਨਿਮਾ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ ਇਹ ਸਰਵੇਖਣ 14 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਪਿਤ੍ਰੂ ਅਮਾਵਸਿਆ ‘ਤੇ ਪੂਰਾ ਹੋਵੇਗਾ।
ਸਨਾਤਨ ਧਰਮ ਮੰਦਰ ਦੇ ਪੁਜਾਰੀ ਹਰਿੰਦਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਤੋਂ ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੀ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਪੂਜਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਭਾਦਰ ਪੱਖ ਦੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਕੇ, ਸ਼ਰਾਧ ਪੱਖ ਅਸ਼ਵਿਨ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਨਵੇਂ ਚੰਦਰਮਾ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਾਲ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੂਰਨਮਾਸ਼ੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਮਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਪੂਰਨਿਮਾ ਸ਼ਰਾਧ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਵੈਸੇ, ਅਸ਼ਵਿਨ ਅਮਾਵਸਿਆ ‘ਤੇ ਸਾਰੇ ਜਾਣੇ-ਅਣਜਾਣੇ ਦਾ ਸ਼ਰਾਧ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿਤ੍ਰੂ ਪੱਖ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਕੰਮਾਂ ‘ਤੇ ਰੋਕ ਲੱਗ ਜਾਵੇਗੀ।
ਜਾਣੋ ਅਸੀਂ ਪੂਜਾ ਕਿਉਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸ਼ਰਾਧ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਜਲ ਅਤੇ ਤਿਲ (ਦੇਵਾਨਾ) ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਉਂ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੋ ਜਨਮ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਤੱਕ ਸਾਡਾ ਸਾਥ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਪਾਣੀ ਹੈ। ਮੋਲਾਂ ਨੂੰ ਦੇਵਨਾ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ਰਧਾ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਲਈ ਹੈ। ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਦੋਂ ਸੂਰਜ ਕੰਨਿਆ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ ਪੂਰਵਜ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਤਿੰਨ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਦੇ ਪੁਰਖੇ ਰੱਬੀ ਦਰਜੇ ਵਿੱਚ ਗਿਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਵਾਸੂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ, ਰੁਦਰ ਨੂੰ ਦਾਦੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਅਤੇ ਪੜਦਾਦਾ ਆਦਿਤਿਆ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖੀ ਯਾਦਾਸ਼ਤ ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਹੈ।
ਕੌਣ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਖਾਣਾ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ?
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਾਂ, ਕੁੱਤਾ ਅਤੇ ਗਾਂ ਨੂੰ ਯਮ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗਾਂ ਸਟਾਈਕਸ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਕਾਂ ਨੂੰ ਪੈਗੰਬਰ ਅਤੇ ਕੁੱਤੇ ਨੂੰ ਬੁਰਾਈ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਰਾਧ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭੋਜਨ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ ਕਿ ਸਾਡੇ ਪੂਰਵਜ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਗਏ, ਇਸ ਲਈ ਗਾਵਾਂ, ਕੁੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਕਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਭੋਜਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸ਼ਰਾਧ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਵਿਦਵਾਨ ਪੰਡਿਤ ਅਨੁਸਾਰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕਾਂ, ਕੁੱਤਾ ਅਤੇ ਗਾਂ ਵਰਗੇ ਯਮ ਦੇ ਚਿੰਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸੇ ਕੱਢ ਲਓ (ਇਸ ਵਿਚ ਸਾਰੀਆਂ ਖਾਣ-ਪੀਣ ਵਾਲੀਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਦਾ ਕੁਝ ਹਿੱਸਾ ਪਾਓ) ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਕ ਭਾਂਡੇ ਵਿਚ ਦੁੱਧ, ਪਾਣੀ, ਤਿਲ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਲੈ ਲਓ। ਕੁਸ਼ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਤਿਲ ਦੇ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਤਰਪਾਨ ਚੜ੍ਹਾਓ। ਓਮ ਪਿਤ੍ਰਾ ਦੇਵਤਾਭਯੋ ਨਮਹ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹੋ। ਆਪਣੇ ਪੁਰਖਿਆਂ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਜੋ ਵੀ ਕੱਪੜੇ ਆਦਿ ਚਾਹੋ ਦਾਨ ਕਰੋ।
ਕੌਣ ਜਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੁਰਖਿਆਂ ਨੂੰ ਭੇਟਾ ਕੌਣ ਚੜ੍ਹਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਖੂਨ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ, ਪੁੱਤਰ, ਪੋਤਾ, ਭਤੀਜਾ ਜਾਂ ਭਤੀਜਾ ਸ਼ਰਾਧ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਪੁਰਸ਼ ਮੈਂਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਧੀ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹਨ ਤਾਂ ਨੂੰਹ ਅਤੇ ਜਵਾਈ ਵੀ ਸ਼ਰਾਧ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
