ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਹਿੰਦੂ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹਰ ਸਾਲ ਸ਼ਰਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੰਜਵੀਂ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਸਾਵਣ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਾਵਣ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਪਿਆਰਾ ਮਹੀਨਾ ਹੈ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਪਾਰਵਤੀ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸੱਪ ਦੇਵਤਾ ਹਮੇਸ਼ਾ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਦੇ ਗਲੇ ਵਿੱਚ ਲਪੇਟਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸੱਪ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰੇ ਹਨ। ਧਾਰਮਿਕ ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਸੱਪ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸੱਪ ਦੇਵਤਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਭੋਲੇ ਭੰਡਾਰੀ ਵੀ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰ ‘ਤੇ, ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੱਪ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੱਪ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕੁੰਡਲੀ ‘ਚ ਕਾਲਸਰੂਪ ਸੰਬੰਧੀ ਨੁਕਸ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਉਪਾਅ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਯੋਗ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਬਾਰੇ ਸਭ ਕੁਝ।
ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ 2023 ਤਾਰੀਖ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ
ਹਿੰਦੂ ਪੰਚਾਂਗ ਦੀ ਗਣਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਵਣ ਸ਼ੁਕਲ ਪੱਖ ਦੀ ਪੰਚਮੀ ਤਿਥੀ 21 ਅਗਸਤ, 2023 ਦੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ 12:21 ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗੀ, ਜੋ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਯਾਨੀ 22 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਦੁਪਹਿਰ 02:00 ਵਜੇ ਸਮਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ 21 ਅਗਸਤ 2023, ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਅਤੇ ਸੱਪ ਦੇਵਤੇ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦੀ ਰਸਮ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਪੂਜਾ ਦਾ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਸਵੇਰੇ 05.53 ਵਜੇ ਤੋਂ ਸਵੇਰੇ 8.30 ਵਜੇ ਤੱਕ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ 2023 ਸ਼ੁਭ ਯੋਗਾ
ਇਸ ਸਾਲ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸ਼ੁਭ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭ ਸੰਯੋਗ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਨੂੰ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸੋਮਵਾਰ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਸਾਵਣ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਅੱਠਵਾਂ ਸੋਮਵਾਰ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ 2 ਸ਼ੁਭ ਯੋਗ ਬਣਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। 21 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਸਵੇਰ ਤੋਂ ਸ਼ਾਮ 9.04 ਵਜੇ ਤੱਕ ਸ਼ੁਭ ਯੋਗ ਹੋਵੇਗਾ। ਫਿਰ ਇਸ ਦਾ ਸ਼ੁਕਲ ਯੋਗ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਵੇਗਾ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸਵੇਰੇ 11.55 ਤੋਂ ਦੁਪਹਿਰ 12.35 ਤੱਕ ਅਭਿਜੀਤ ਮੁਹੂਰਤ ਹੋਵੇਗਾ।
ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸੱਪ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਨ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਮਹੱਤਵ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਸੱਪਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਸੱਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਕੁੰਡਲੀ ‘ਚ ਕਾਲਸਰੂਪ ਦੋਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਸੱਪ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਦੋਸ਼ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ‘ਤੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸੱਪਾਂ ਦੇ ਮੰਦਰਾਂ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਭੀੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਜੈਨ ਦਾ ਨਾਗਚੰਦਰੇਸ਼ਵਰ ਮੰਦਰ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਵਾਰ ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਖੁੱਲ੍ਹਦਾ ਹੈ। ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇੱਥੇ ਸੱਪ ਦੇਵਤਾ ਦੀ ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਨਾਲ ਕਾਲਸਰੂਪ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸੱਪਾਂ ਨੂੰ ਦੁੱਧ ਚੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਗ ਪੰਚਮੀ ਦੇ ਦਿਨ ਅਨੰਤ, ਤਸ਼ਕ, ਕਾਲੀਆ ਅਤੇ ਵਾਸੂਕੀ ਸਮੇਤ ਸਾਰੇ ਸੱਪਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।